Vaccine cúm bảo vệ mẹ bầu, thai nhi khỏi biến chứng do cúm (Phần 1)

Chuyên gia viết bài: BS.CKII Phan Văn Già Chuồn
Trưởng khoa Khám bệnh, Bệnh viện Từ Dũ
Ngày cập nhật: 29/04/2025
Mục lục
1. Thai kỳ và virus cúm: Cuộc chiến không thể lơ là
- Khi mang thai, hệ miễn dịch của mẹ hoạt động ra sao?
Trong thời kỳ mang thai, đặc biệt là từ tam cá nguyệt thứ hai trở đi – cơ thể người mẹ sẽ có nhiều thay đổi để “chấp nhận” sự hiện diện của em bé. Hệ miễn dịch của mẹ bầu phải điều chỉnh, trở nên “yếu đi một chút” để không nhận nhầm thai nhi là tác nhân lạ.
Chính vì vậy, phụ nữ mang thai có đề kháng yếu hơn đối với sự xâm nhập của các virus như cúm, dẫn đến tăng khả năng mắc bệnh và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Chuyện này cho thấy tầm quan trọng của các biện pháp phòng ngừa, chẳng hạn như tiêm phòng, để bảo vệ cả mẹ và thai nhi trong thời kỳ mang thai.

- Cúm không chỉ là bệnh nhẹ! có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi và sức khỏe của mẹ bầu.
Những thay đổi trong hệ miễn dịch và cơ thể khi mang thai khiến mẹ bầu dễ gặp các biến chứng nặng như viêm phổi, suy hô hấp cấp, thậm chí có thể phải nhập viện hoặc vào phòng hồi sức tích cực
Không chỉ mẹ bị ảnh hưởng, mà thai nhi cũng có thể chịu hậu quả. Khi mẹ nhiễm cúm, nguy cơ sinh non, thai nhẹ cân, chậm phát triển trong bụng mẹ, thậm chí thai chết lưu có thể xảy ra. Nguyên nhân là do cúm có thể ảnh hưởng đến hoạt động của nhau thai – cơ quan trao đổi oxy và dinh dưỡng giữa mẹ và bé – khiến bé không được cung cấp đủ dưỡng chất và oxy cần thiết. Trong một số trường hợp nặng, cúm còn làm rối loạn hệ tuần hoàn của mẹ, gây thiếu oxy nghiêm trọng cho bé.
2. Vaccine cúm bảo vệ mẹ và bé trước virus cúm như thế nào?
- Hiệu quả bảo vệ của vaccine cúm
Vaccine cúm đã được chứng minh là hiệu quả trong việc ngăn ngừa nhiễm cúm trong thai kỳ và giúp bé sơ sinh giảm nguy cơ mắc cúm trong những tháng đầu đời.
Cụ thể, vaccine cúm có thể giúp giảm 72% nguy cơ nhiễm cúm ở phụ nữ mang thai, và ở trẻ dưới 6 tháng tuổi – độ tuổi chưa thể tiêm phòng – việc mẹ tiêm vaccine khi mang thai giúp bé giảm 64% nguy cơ nhiễm cúm sau sinh.

- Loại vaccine được khuyên dùng
Vaccine được khuyên dùng cho mẹ bầu là vaccine cúm bất hoạt, tức là loại vaccine chứa virus chết không còn khả năng gây bệnh. Vaccine bất hoạt có độ an toàn cao và có thể tiêm ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ. Ngoài việc bảo vệ mẹ khỏi những biến chứng nặng của cúm, kháng thể được cơ thể mẹ bầu tạo thành sau khi tiêm vaccine cúm còn có thể truyền sang thai nhi, tạo nên hang rào bảo vệ đầu đời cho bé.
Ngược lại, vaccine cúm sống giảm độc lực – thường được dùng dạng xịt mũi – không được khuyến cáo cho phụ nữ mang thai. Dù virus trong loại vaccine này đã được làm yếu, nhưng vẫn tồn tại nguy cơ tiềm ẩn ảnh hưởng đến thai nhi.
Xem thêm:
- Tiêm phòng cúm cho mẹ bầu: Lời khuyên từ chuyên gia (Phần 1)
- Sớm tiêm phòng cúm – Mẹ bầu khỏe, thai kỳ an tâm
- Chủ động phòng ngừa cúm cho phụ nữ có thai
