Có nên tiêm vắc xin cúm cho trẻ hay không?

Hiện nay có rất nhiều loại virus cúm đang phát triển mạnh. Không ít bệnh nhi đến khám và nhập viện trong tình trạng trở nặng tại các bệnh viện, các khoa phòng phải sắp xếp thêm giường để chăm sóc và điều trị cho trẻ. Do đó, chuyên gia y tế khuyến cáo các phụ huynh nên tiêm phòng cúm mùa đầy đủ cho trẻ hằng năm.

1. Sơ lược về bệnh cúm

Theo PGS. TS. Nguyễn Tiến Dũng, nguyên Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai, cúm mùa được định nghĩa là bệnh truyền nhiễm đường hô hấp cấp tính do vi rút cúm (influenza) gây nên. Có nghĩa là những người nhiễm vi rút và có các triệu chứng như: ho, sốt, sổ mũi, đau đầu,… khi xét nghiệm được xác định là cúm thì mới mắc bệnh. Cúm mùa là bệnh phổ biến ai cũng có nguy cơ mắc bệnh ở mọi thời điểm trong năm. Nhưng thông thường, cúm mùa xuất hiện chủ yếu vào mùa đông-xuân.

Có nhiều loại vi rút cúm lưu hành như cúm A, B, C, D, trong đó cúm A và cúm B là 2 loại nguy hiểm nhất.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có khoảng 5% dân số mắc bệnh cúm mùa, gây ảnh hưởng khá nhiều tới công việc, sức khỏe và sinh hoạt hằng ngày.

Với người khỏe mạnh, bệnh cúm thường chỉ gây ra các triệu chứng nhẹ, bệnh có thể tự hết trong vòng 7 – 10 ngày. Tuy nhiên, với người cao tuổi, trẻ em và những người có hệ miễn dịch yếu thì bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm tới tính mạng như viêm phổi, viêm cơ tim, co giật, thậm chí tử vong. Mức độ biến chứng nhẹ hay nặng phụ thuộc vào độc lực của virus cúm và sức đề kháng của từng người.

2. Tiêm vắc xin cúm cho trẻ khi nào an toàn?

Nên tiêm vắc xin cúm cho trẻ hàng năm.

Theo Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ, trẻ em từ 6 tháng tuổi trở lên được khuyến cáo tiêm phòng cúm mùa hàng năm.

Sau khoảng 2 tuần kể từ khi vắc xin được đưa vào cơ thể, kháng thể sẽ được sản sinh và có khả năng chống lại vi rút từ 50 cho tới 80%.

Trẻ em từ 6 tháng tuổi sẽ được tiêm bắp. Mỗi mũi tiêm cần được theo dõi để đảm bảo tiêm đủ liều lượng tiêm phòng cúm mùa mỗi năm.

2.1. Những trẻ có nguy cơ biến chứng cao khi nhiễm cúm

PGS. Nguyễn Tiến Dũng cho biết, ngoài những đối tượng mắc bệnh mạn tính, phụ nữ có thai, thì một số trẻ em có nguy cơ cao hơn khi nhiễm cúm. Đó là trẻ em dưới 6 tháng tuổi chưa được chỉ định tiêm phòng cúm mùa. Ngoài ra, trẻ em từ 6 tháng tuổi đến 5 tuổi cũng thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ mắc cúm cao, vì ở độ tuổi này hệ miễn dịch của trẻ chưa được hoàn thiện, hay nói cách khác là yếu.

2.2. Lý do nên tiêm vắc xin cúm hàng năm cho trẻ

Tiêm vắc xin cúm cho trẻ có rất nhiều lợi ích.

Cúm mùa là bệnh truyền nhiễm rất dễ mắc, đặc biệt ở những đối tượng có đề kháng kém như trẻ em. Việc “tiêm phòng cúm cho trẻ khi nào” là vấn đề mà các bậc cha mẹ nên quan tâm hàng đầu khi bé đã đủ 6 tháng tuổi.

Bệnh cúm thường diễn ra theo mùa, đặc biệt phát triển mạnh nhất vào mùa đông- xuân. Đặc biệt, cúm thường biến đổi, tạo thành những chủng vi rút nguy hiểm mới, dễ lây lan, mang đến nhiều vấn đề về sức khỏe hơn. Vì vậy, việc tiêm vắc xin phòng cúm mùa cho trẻ cần được tiến hành mỗi năm một lần để đảm bảo sức khỏe cho các bé. Nhiều trường hợp bệnh diễn tiến nặng còn có thể dẫn tới tử vong.

Lợi ích khi tiêm vắc xin phòng cúm mùa gồm:

Tránh khỏi những biến chứng nguy hiểm xuất phát từ cúm, ảnh hưởng đến hệ hô hấp như tổn thương phổi, nhiễm trùng máu,…
Vắc xin cúm mùa được cập nhật hàng năm để phù hợp với các chủng vi rút cúm mới. Khi tiêm nhắc lại hàng năm, cơ thể bé sẽ tạo ra kháng thể tốt hơn, đủ khả năng chống lại đủ 4 chủng cúm.

2.3. Liều và thời điểm tiêm vắc xin cúm an toàn cho trẻ

Theo BS. Dũng đối với từng loại vắc xin, liều lượng tiêm chủng cho trẻ có sự khác biệt. Bởi vậy, ngoài việc nắm bắt lịch tiêm phòng cúm cho trẻ các bậc phụ huynh cũng nên nắm rõ thông tin về liều lượng tiêm đối với từng loại vắc xin. Từ đó, cứ đến lịch tiêm phòng cúm cho trẻ thì nên đưa con tới đúng hẹn của bác sĩ.

Trẻ từ 6 tháng tuổi – 9 tuổi, chưa tiêm vắc xin cúm mùa:

Mũi 1: 0,5 ml cho lần tiêm đầu tiên.
Mũi 2: Tiếp tục tiêm liều nhắc lại, sau mũi 1 ít nhất một tháng.

Từ 9 tuổi trở lên, trẻ có thể tiêm mỗi năm nhắc lại 1 mũi tương tự tiêm cho người trưởng thành.

2.4. Đối tượng nào không nên tiêm phòng cúm?

Theo khuyến cáo từ Bộ Y tế, trẻ em chưa đủ 6 tháng tuổi; trẻ từng có phản ứng phụ nghiêm trọng sau tiêm hoặc quá mẫn cảm với các thành phần của vắc xin; trẻ đang có triệu chứng sốt hoặc nhiễm trùng cấp tính thì không nên tiêm vắc xin phòng cúm.

3. Giá các loại vắc xin cúm khi tiêm cho trẻ

Giá các loại vắc xin cúm có thể khác nhau tùy thuộc vào loại vắc xin và trung tâm tiêm chủng. Có thể tham khảo giá vắc xin công khai trên website của Hệ thống tiêm chủng VNVC, Viện Pasteur TP.HCM, các bệnh viện có phòng tiêm chủng, …

4. Nên tiêm phòng cúm cho trẻ vào tháng mấy?

“Có nên tiêm phòng cúm cho trẻ?”, nên “tiêm phòng cúm cho trẻ vào tháng mấy?”, “Tiêm phòng cúm cho trẻ khi nào?”,… là câu hỏi thường gặp của các phụ huynh. Theo PGS. Dũng, với khí hậu nóng ẩm tại Việt Nam, dịch cúm thường xuyên phát triển mạnh và có thể lây lan nhanh chóng. Đặc biệt, tháng 3, tháng 4, tháng 10 mỗi năm là những thời điểm dịch cúm bùng phát mạnh mẽ nhất.

“Như tôi đã nói, cúm mùa có thể xuất hiện bất kỳ vào thời điểm nào trong năm, nhưng nhiều nhất tập trung vào mùa đông – xuân hoặc giao mùa nóng sang lạnh. Và vi rút cúm có thể tồn tại ở nhiều môi trường khác nhau. Đặc biệt Việt Nam có khí hậu nhiệt đới, nóng ẩm mưa nhiều thất thường, nên cúm mùa có thể xuất hiện ở mọi thời điểm.

Theo các nghiên cứu gần nhất, chúng ta xác định hiện tại cúm mùa xuất hiện nhiều nhất vào tháng 3-4 và tháng 9-10 hàng năm. Chính vì thế nên tiêm vắc xin phòngcúm trước khi vào mùa bệnh từ 2 tuần đến 1 tháng để có thể tạo kháng thể chống lại vi rút cúm mùa”, PGS Dũng cho hay.

5. Những lưu ý khi tiêm phòng cúm cho trẻ

PGS. Dũng cho hay, trẻ em là đối tượng có nguy cơ mắc cúm mùa dễ nhất, bởi trẻ có hệ miễn dịch yếu dễ bị vi rút cúm mùa tấn công. Chính vì thế tiêm vắc xin phòng cúm là biện pháp tốt nhất có thể bảo vệ được trẻ.

Phụ huynh khi đưa con đi tiêm vắc xin phòng cúm nên lựa chọn cơ sở y tế tiêm vắc xin cúm mùa uy tín, được cấp phép, sử dụng vắc xin có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, phù hợp với độ tuổi và còn hạn sử dụng. Đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm giúp tư vấn trước, sau quá trình tiêm phòng, đảm bảo xử lý được những tình huống sốc phản vệ sau khi tiêm.

Tiêm phòng cúm trong giai đoạn hiện tại rất quan trọng. Trẻ em từ 6 tháng tuổi, người lớn nên đến các trung tâm tiêm chủng, trung tâm y tế dự phòng gần nhất để tiêm phòng cúm hàng năm nhằm bảo vệ bản thân và gia đình.