Sau khi sinh, cơ thể của người phụ nữ sẽ trải qua nhiều sự thay đổi lớn, đồng thời phải đảm bảo nguồn sữa cho bé phát triển. Vì vậy, việc chăm sóc sản phụ đóng một vai trò rất quan trọng giúp cho người phụ nữ nhanh chóng trở về trạng thái bình thường.

Những thay đổi về thể chất: Trong vòng 6 tuần sau sinh, bà mẹ cần được nghỉ ngơi để tái tạo sức khỏe sau những tháng mang thai và vượt cạn. Việc ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý sẽ giúp bà mẹ hồi phục sức khỏe, lấy lại vóc dáng, sinh lực, có sữa cho bé để hoàn thành tốt thiên chức làm mẹ của mình.

Một số hiện tượng thường gặp trong thời kỳ hậu sản:

• Sản dịch (dịch máu sau sổ nhau kéo dài đến 2-3 tuần sau sinh).

• Đau vết may tầng sinh môn nếu sinh thường, vết mổ trên bụng nếu sinh mổ.

Cần chú ý vệ sinh

Việc giữ vệ sinh âm đạo, đi đứng nhẹ nhàng sẽ giúp tử cung nhanh trở lại bình thường sau 20-30 ngày (gọi là co hồi tử cung).

Giữ âm đạo luôn sạch và khô, đặc biệt sau mỗi lần đi vệ sinh để tránh nhiễm trùng.

Sau sinh khoảng 2-3 ngày, bà mẹ đã có thể gội đầu và tắm toàn thân. Dùng dầu gội đầu hay trái bồ kết nấu nước sôi để ấm, nên gội nhanh 5-7 phút, không nên ngâm tóc lâu. Sau khi gội, nên sấy tóc khô ngay.

Tăng cường thực phẩm giàu chất xơ để tránh táo bón.

Vận động cơ thể sau sinh sẽ giúp co hồi tử cung tốt, tránh bế sản dịch, tránh thuyên tắc tĩnh mạch.

Ngày đầu có thể ngồi dậy ra khỏi giường sau 8 tiếng, những ngày tiếp theo có thể đi lại trong phòng. Có thể ra tắm nắng ngoài trời từ ngày thứ 2 trở đi, vào buổi sáng sớm từ 7-8 giờ. Sau 1 tuần, bà mẹ có thể tập thể dục toàn thân với các động tác nhẹ nhàng.

Những động tác nhẹ nhàng như đi bộ sẽ giúp co khít cơ niệu đạo, cơ âm đạo, tránh bị són tiểu sau này. Bà mẹ còn có thể tự xoa bóp nhẹ vùng xương mu, xoa bóp vùng bụng và không nên nằm nhiều.

Nên uống mỗi ngày từ 10-12 ly nước hoặc nước ép trái cây. Không nên uống nước có ga.

Tăng cường thịt để tăng lượng đạm, sắt như thịt gà, thịt bò, cá. Tăng cường thực phẩm dạng hạt.

Hạn chế thực phẩm chế biến quá kỹ.

Nên nuôi con bằng sữa mẹ, đây là cách tốt nhất cho cả mẹ lẫn con, trong đó có tác dụng giảm cân và duy trì vẻ đẹp tự nhiên cho cơ thể phụ nữ sau sinh.

Nếu sức khỏe của sản phụ hồi phục nhanh thì sau 4-6 tuần đã có thể sinh hoạt tình dục bình thường, đây cũng là cách giúp cho cơ thể người phụ nữ kích hoạt trở lại trạng thái bình thường.

Việc bắt đầu quan hệ lại sau khi sinh cần phải có sự đồng thuận của cả hai vợ chồng. Khi quan hệ, người chồng cần phải hết sức nhẹ nhàng để tránh gây tổn thương cho phụ nữ, động viên trò chuyện để làm giảm căng thẳng và vượt qua ám ảnh về cơn đau vượt cạn.

Đối với phụ nữ sau sinh, việc rụng tóc là do:
Sự thay đổi nội tiết tố, hậu quả của các sang chấn tâm lý (lo lắng, căng thẳng) từ lúc mang thai đến lúc sinh con.Dùng chất tẩy rửa mạnh, gội đầu quá thường xuyên (bình thường một tuần chỉ nên gội 2-3 lần).Nhiều trường hợp rụng tóc do nấm với các biểu hiện kèm theo như ngứa da đầu, tóc rụng thành từng mảng. Người mẹ cần đi khám ngay để điều trị kịp thời.

Nếu rụng trên 100 sợi tóc mỗi ngày mới gọi là bệnh lý, còn ít hơn vẫn là bình thường.