Những vấn đề sức khỏe phụ nữ có thể gặp sau mãn kinh

Bất cứ người phụ nữ nào cũng đều trải qua thời kỳ mãn kinh. Tình trạng này xuất hiện khiến cơ thể người phụ nữ có nhiều thay đổi về cả tinh thần lẫn thể chất, cũng như làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh. Hãy cùng a:care Việt Nam tìm hiểu về những bệnh thường gặp ở tuổi mãn kinh cũng như tầm quan trọng của việc thăm khám định kỳ để phát hiện sớm những vấn đề sức khỏe có thể gặp sau mãn kinh nhé.

Tăng nguy cơ gặp các vấn đề sức khỏe sau mãn kinh

Bệnh tim mạch

Bệnh về tim mạch là một trong những bệnh thường gặp ở tuổi mãn kinh cần được quan tâm bởi có thể gây ra nhiều biến cố lớn ảnh hưởng đến sức khỏe.

Thông thường, nguy cơ mắc bệnh tim mạch ở nam giới sẽ cao hơn nữ giới ở độ trước 55 tuổi. Tuy nhiên, nồng độ estrogen ở phụ nữ hạ thấp sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các mảng xơ vữa hình thành trong động mạch, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch sau mãn kinh.

Rối loạn chuyển hóa

Mãn kinh làm tăng đáng kể nguy cơ mắc các bệnh tim mạch chuyển hóa, như béo phì, tiểu đường loại 2, bệnh tim mạch hay hội chứng chuyển hóa.

Một nghiên cứu ở Brazil về tỷ lệ mắc hội chứng chuyển hóa ở phụ nữ, cho thấy tỷ lệ mắc bệnh cao hơn ở phụ nữ sau mãn kinh so với phụ nữ tiền mãn kinh và tỷ lệ này càng tăng khi tuổi càng cao. Các chỉ số của hội chứng chuyển hoá bao gồm giảm nồng độ cholesterol “tốt”, tăng huyết áp và tăng đường huyết lúc đói. Có thể ngăn ngừa các rối loạn chuyển hóa bằng cách thay đổi lối sống,  tập thể dục thể thao thường xuyên và áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh hơn.

Loãng xương

Sau mãn kinh, phụ nữ dễ gặp loãng xương do suy giảm lượng estrogen trong cơ thể khiến xương giòn và dễ gãy. Bệnh loãng xương thường gặp ở người già và phụ nữ hậu mãn kinh. Theo Liên đoàn Loãn xương Thế giới, cứ trong 3 phụ nữ độ tuổi trên 50 sẽ có 1 người bị loãng xương. Cũng theo Cơ quan Y tế dự phòng Hoa Kỳ, việc sàng lọc giúp phát hiện và điều trị sớm loãng xương mang lại lợi ích và nâng cao chất lượng cuộc sống ở phụ nữ sau mãn kinh dưới 65 tuổi có nguy cơ loãng xương cao.

Rối loạn nhận thức

Những vấn đề về nhận thức phổ biến hơn ở phụ nữ hậu mãn kinh so với phụ nữ tiền mãn kinh. Do chức năng buồng trứng bị suy giảm, nồng độ estrogen trong huyết thanh giảm dần, dẫn đến các triệu chứng mãn kinh. Bên cạnh các triệu chứng này, suy giảm nhận thức có thể ảnh hưởng đến phụ nữ hậu mãn kinh ở nhiều mức độ khác nhau.

Đột quỵ

Đột quỵ thường chiếm tỷ lệ cao ở nam giới tuổi trung niên và thấp hơn ở phụ nữ. Tuy nhiên, nguy cơ mắc đột quỵ tăng lên gần gấp đôi trong 10 năm sau khi mãn kinh.

Nghiên cứu đã báo cáo tỷ lệ đột quỵ là 0,82 trên 1.000 người/năm ở phụ nữ da trắng từ 45-54 tuổi và con số này tăng gần gấp đôi ở phụ nữ 55-64 tuổi.

Tiểu không tự chủ

Nồng độ estrogen thấp có thể gây suy yếu niệu đạo, khiến phụ nữ sau mãn kinh gặp vấn đề tiểu không tự chủ.

Tiểu không tự chủ ảnh hưởng đến hơn 50% phụ nữ sau mãn kinh. Số lượng bệnh nhân tăng lên từ năm này sang năm khác, chủ yếu ở những người cao tuổi, có lối sống ít vận động, không tập thể dục….

Vấn đề răng miệng

Ở phụ nữ sau mãn kinh, sự thay đổi của nồng độ hormone có thể ảnh hưởng đến khoang miệng. Do vậy khô miệng và tăng nguy cơ sâu răng,… cũng là các bệnh sau khi mãn kinh cần lưu ý.

Ngoài ra, phụ nữ sau mãn kinh còn thường xuyên gặp tình trạng nóng rát ở niêm mạc miệng và các triệu chứng có thể thay đổi từ khó chịu đến đau dữ dội.

Lưu ý khi thăm khám mãn kinh tại chuyên khoa sản phụ

Phụ nữ sau mãn kinh cần được thăm khám nếu gặp vấn đề gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng sống. Nắm rõ một số lưu ý khi thăm khám mãn kinh tại chuyên khoa sản phụ bạn sẽ chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe của bản thân.

Khi nào phụ nữ sau mãn kinh nên thăm khám định kỳ?

Đa số phụ nữ có suy nghĩ bỏ qua khám phụ khoa khi đã qua thời kỳ sinh đẻ. Tuy nhiên thực tế ngay cả sau khi mãn kinh thì bạn vẫn nên khám định kỳ để có thể nhận biết và điều trị sớm nếu gặp những vấn đề sức khỏe. Vậy những trường hợp phụ nữ mãn kinh cần khám định kỳ?

• Chảy máu sau mãn kinh: Đây có thể là dấu hiệu của một bệnh lý. Nếu có bất kỳ hiện tượng chảy máu nào xảy ra sau 12 tháng không hành kinh thì bạn cần đến gặp bác sĩ để được tư vấn và thăm khám.

• Kích thích âm hộ và âm đạo: Phụ nữ sau mãn kinh có thể bị ngứa và khô rát. Trong trường hợp triệu chứng ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hằng ngày, chị em nên tìm gặp các bác sĩ phụ khoa để có giải pháp phù hợp.
• Tiểu và đại tiện khẩn cấp hoặc không tự chủ
• Những vấn đề khác ảnh hưởng chất lượng cuộc sống

Việc thăm khám sức khỏe định kỳ đóng vai trò quan trọng đối với phụ nữ sau mãn kinh. Khám định kỳ giúp sàng lọc, phát hiện sớm bệnh sau khi mãn kinh. Từ đó có được sự can thiệp điều trị kịp thời, góp phần ngăn ngừa những vấn đề ảnh hưởng xấu tới sức khỏe.

Cần chuẩn bị gì trước khi đi khám

Để buổi thăm khám được diễn ra thuận lợi, bạn nên có sự chuẩn bị kỹ càng trước.

Lên lịch, lập kế hoạch trước mỗi buổi thăm khám để giúp bác sĩ nắm rõ được thông tin về bệnh, nên ghi chú lại những dấu hiệu khiến bạn lo lắng, cũng như viết ra những câu hỏi cần được bác sĩ giải đáp. Ngoài ra, trước khi đi khám bạn nên vệ sinh phía ngoài âm hộ, kiêng quan hệ vợ chồng 1-2 ngày, không đặt thuốc âm đạo cũng như chuẩn bị sẵn sổ khám (trường hợp tái khám) và chi phí cần thiết.

Những xét nghiệm có thể thực hiện khi thăm khám

• Chụp XQ tuyến vú: Giúp phát hiện sớm các khối u vú, trước khi bệnh tiến triển và lan rộng.
• Phết tế bào cổ tử cung: Xét nghiệm Pap có thể phát hiện ung thư cổ tử cung hoặc các tổn thương tiền ung thư.
• Siêu âm âm đạo: Giúp xem xét tình hình tử cung, buồng trứng và cơ quan sinh dục khác
• Xét nghiệm HPV

Những bệnh thường gặp ở tuổi mãn kinh luôn mang đến sự lo lắng và bất an cho phụ nữ thời kỳ hậu mãn kinh. Do vậy mà việc quan tâm đến sức khỏe của bản thân cũng như tạo thói quen khám phụ khoa định kỳ ngay cả sau khi mãn kinh sẽ giúp bạn hạn chế rủi ro và cải thiện chất lượng cuộc sống tốt hơn. Hãy cùng a:care Việt Nam chung tay góp phần bảo vệ sức khỏe cho “một nửa thế giới” cũng như những người xung quanh nhé.

Tài liệu tham khảo

1.Menopause and your health. Available at https://www.womenshealth.gov/menopause/menopause-and-your-health. Last updated 2023. Accessed October 17, 2023.
2.Prevalence of cardiovascular risk factors in postmenopausal women: A rural study. Available at https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3139259/. Published 2010. Accessed October 17, 2023.
3.Metabolic Disorders in Menopause. Available at https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9606939/. Published 2022. Accessed October 17, 2023.
4.Prevalence of metabolic syndrome in pre- and postmenopausal women. Available at https://www.scielo.br/j/aem/a/y5CKRfJzhqjpSjsxKnQFVJz/?lang=en. Published 2017. Accessed October 17, 2023.
5.https://books.google.com.vn/books?hl=en&lr=&id=b0DXIKrBRE4C&oi=fnd&pg=PA2&dq=Menopausal+women+are+susceptible+to+osteoporosis&ots
6.Postmenopausal women in gynecological care. Available at https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8297629/. Published 2021. Accessed October 17, 2023.
7.Menopause and cognitive impairment: A narrative review of current knowledge. Available at https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8394691/. Published 2021. Accessed October 17, 2023.
8.Menopause and Stroke: An Epidemiologic Review. Available at https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3615462/ . Published in final edited 2012. Accessed October 17, 2023.
9.Urinary incontinence in postmenopausal women – causes, symptoms, treatment. Available at https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6528037/. Published 2019. Accessed October 17, 2023.
10.Menopause and oral health. Available at https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4195183/. Published 2014. Accessed October 17, 2023.
11.https://www.healthdirect.gov.au/amp/article/post-menopause#:~:text=Post%2Dmenopausal%20bleeding,or%20endometrial%20cancer.
12.Postmenopausal women in gynecological care. Available at https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8297629/. Published 2021. Accessed October 17, 2023.
13.Medparkhospital. Pelvic Exam. https://www.medparkhospital.com/en-US/disease-and-treatment/pelvic-exam
14.dansobp.gov.vn. KHÁM PHỤ KHOA ĐỊNH KỲ BẢO VỆ SỨC KHỎE SINH SẢN. http://dansobp.gov.vn/vi/news/Tin-tuc/KHAM-PHU-KHOA-DINH-KY-BAO-VE-SUC-KHOE-SINH-SAN-495/
15.Moh.gov. Estrogen, không phải cứ thiếu là bù. https://moh.gov.vn/tin-tong-hop/-/asset_publisher/k206Q9qkZOqn/content/estrogen-khong-phai-cu-thieu-la-bu?inheritRedirect=false
16.Osteoporosis.foundation. https://www.osteoporosis.foundation/sites/iofbonehealth/files/2020-01/IOF-Compendium-of-Osteoporosis-web-V02.pdf