Tiêm phòng cúm cho người cao tuổi có bệnh tim mạch (Phần 2) – Câu hỏi thường gặp

1. Tôi bị dị ứng thuốc, vậy có tiêm được vaccine cúm không?

Nếu bạn từng có dị ứng với một số loại thuốc, điều đó không có nghĩa là bạn cũng sẽ dị ứng với vắc-xin cúm. Chỉ trong một vài trường hợp đặc biệt, chúng ta mới cần tránh tiêm, chẳng hạn như đã từng bị phản ứng dị ứng rất nặng (sốc phản vệ) sau khi tiêm vắc-xin cúm trước đây, hoặc biết rõ mình dị ứng nặng với một thành phần có trong vắc-xin.

Những người bị dị ứng trứng vẫn có thể tiêm phòng cúm, tuy nhiên cần có sự tư vấn và theo dõi chặt chẽ của bác sĩ. Nếu bạn đang sốt cao, có nhiễm trùng cấp, hoặc đợt mất bù tim phổi nặng (tức là tim không bơm đủ máu đi nuôi cơ thể), thì cần tạm hoãn việc tiêm cho đến khi sức khỏe ổn định hơn.

Sau khi tiêm, bạn cần ở lại cơ sở y tế để được theo dõi trong khoảng 15–30 phút. Với những người rối loạn đông máu chưa kiểm soát và đang dùng thuốc kháng đông, vắc-xin cúm vẫn có thể được tiêm vào bắp tay, sau đó bạn sẽ được hướng dẫn ép chặt vị trí tiêm khoảng 2–5 phút để hạn chế chảy máu hay bầm tím.

2. Vaccine cúm có ảnh hưởng gì đến các thuốc tim mạch tôi đang dùng không?

Tôi hiểu khi nhiều người bệnh tim mạch lo lắng điều này vì phải dùng rất nhiều loại thuốc. Rất mừng câu trả lời là không ảnh hưởng. Các nghiên cứu hiện nay cho thấy vaccine cúm không gây tương tác đáng kể với các thuốc tim mạch thường dùng. Ngay cả với warfarin, là loại thuốc chống đông cần theo dõi chặt chẽ, tiêm vaccine cúm cũng không làm thay đổi chỉ số INR (chỉ số đánh giá xem máu của bạn đông nhanh hay chậm) một cách đáng kể, và không làm tăng nguy cơ chảy máu nghiêm trọng. Các dữ liệu từ hệ thống báo cáo biến cố bất lợi toàn cầu đến nay chưa ghi nhận tín hiệu cho thấy vaccine cúm gây tương tác nguy hiểm với thuốc tim mạch.

3. Tôi đang dùng thuốc kháng đông, kháng kết tập tiểu cầu thì khi tiêm phòng cúm cần lưu ý điều gì?

Sau khi tiêm xong, bác sĩ sẽ dùng gạc hoặc bông gòn vô trùng ấn lên chỗ tiêm để giúp cầm máu. Bạn cần giữ lực ép này khoảng 2–5 phút, tuyệt đối không xoa hay chà sát vì có thể làm tổn thương mô và khiến máu khó cầm hơn. Nếu vẫn còn rỉ máu, hãy tiếp tục ép thêm 5 phút cho đến khi ngừng hẳn.

Bạn sẽ được theo dõi tại chỗ trong khoảng 30 phút sau tiêm để phát hiện sớm nếu có chảy máu, bầm tím hoặc phản ứng bất thường. Sau khi về nhà, trong 24 giờ đầu, bạn nên hạn chế vận động mạnh với tay vừa tiêm. Nếu thấy có chảy máu kéo dài, sưng nhiều hoặc đau, hãy báo ngay cho bac sĩ.

Dùng warfarin hay thuốc kháng đông khác không làm cản trở việc tiêm phòng cúm. Bạn vẫn duy trì thuốc và theo dõi chỉ số INR như bình thường.

4. Sau khi tiêm tôi có cần kiêng vận động mạnh hay tập thể dục không?

Không cần kiêng vận động hoàn toàn, nhưng chúng ta nên tránh tập luyện quá sức trong ngày tiêm. Một nghiên cứu lớn ở Nhật Bản cho thấy việc vận động nhẹ nhàng, kể cả tập thể dục thông thường, không ảnh hưởng đến hiệu quả bảo vệ của vaccine cúm.

Tuy nhiên, nếu tập luyện cường độ cao ngay sau tiêm, bạn có thể cảm thấy mệt mỏi hơn, đau cơ nhiều hơn, vì lúc này cơ thể đang phản ứng với vaccine. Vì vậy, trong ngày tiêm, bạn nên nghỉ ngơi tương đối, tập nhẹ nhàng, và quay lại cường độ tập bình thường ngày hôm sau.

Xem thêm:

• Tiêm phòng cúm cho người cao tuổi có bệnh tim mạch (Phần 1) – Lợi ích & lựa chọn vaccine
• Tiêm phòng cúm cho người cao tuổi có bệnh tim mạch (Phần 3) – Thực hành tại Việt Nam
• Câu hỏi thường gặp khi tiêm phòng cúm cho người cao tuổi

Tài liệu tham khảo:

1. Grohskopf LA, Blanton LH, Ferdinands JM, et al. Prevention and control of seasonal influenza with vaccines: Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices—United States, 2022–23 influenza season. MMWR Recomm Rep. 2022;71(1):1-28. doi:10.15585/mmwr.rr7101a1

2. Liu M, Lin W, Song T, et al. Influenza vaccination is associated with a decreased risk of atrial fibrillation: A systematic review and meta-analysis. Front Cardiovasc Med. 2022;9:970533. doi:10.3389/fcvm.2022.970533

3. Hao WR, Yang TL, Lai YH, et al. The association between influenza vaccine and risk of chronic kidney disease/dialysis in patients with hypertension. Vaccines (Basel). 2023;11(6):1098. doi:10.3390/vaccines11061098

4. Biegus J, Szenborn L, Zymliński R, et al. The early safety profile of simultaneous vaccination against influenza and respiratory syncytial virus (RSV) in patients with high-risk heart failure. Vaccine. 2024;42(12):2937-2940. doi:10.1016/j.vaccine.2024.03.060

5. Peikert A, Claggett BL, Kim K, et al. Association of post-vaccination adverse reactions after influenza vaccine with mortality and cardiopulmonary outcomes in patients with high-risk cardiovascular disease: The INVESTED trial. Eur J Heart Fail. 2023;25(2):299-310. doi:10.1002/ejhf.2716

6. Vardeny O, Kim K, Udell JA, et al. Effect of high-dose trivalent vs standard-dose quadrivalent influenza vaccine on mortality or cardiopulmonary hospitalization in patients with high-risk cardiovascular disease: A randomized clinical trial. JAMA. 2021;325(1):39-49. doi:10.1001/jama.2020.23649

7. Wu H, He X, Cao Y, Gao W. Adverse events affecting recovery from seasonal influenza vaccination in the hypertensive population: A population-based pharmacovigilance analysis. PLoS One. 2025;20(5):e0310474. doi:10.1371/journal.pone.0310474

8. Carnovale C, Raschi E, Leonardi L, et al. No signal of interactions between influenza vaccines and drugs used for chronic diseases: A case-by-case analysis of the Vaccine Adverse Event Reporting System and VigiBase. Expert Rev Vaccines. 2018;17(4):363-381. doi:10.1080/14760584.2018.1442718

9. Kuo AM, Brown JN, Clinard V. Effect of influenza vaccination on international normalized ratio during chronic warfarin therapy. J Clin Pharm Ther. 2012;37(5):505-509. doi:10.1111/j.1365-2710.2012.01341.x

10. Kenzaka T, Yahata S, Goda K, et al. Effects of vaccination day routine activities on influenza vaccine efficacy and vaccination-induced adverse reaction incidence: A cohort study. Vaccines (Basel). 2021;9(7):753. doi:10.3390/vaccines9070753

11. van de Witte S, Nauta J, Montomoli E, Weckx J. A phase III randomised trial of the immunogenicity and safety of quadrivalent versus trivalent inactivated subunit influenza vaccine in adult and elderly subjects, assessing both anti-haemagglutinin and virus neutralisation antibody responses. Vaccine. 2018;36(40):6030-6038. doi:10.1016/j.vaccine.2018.04.043