Một số lưu ý khi tiêm phòng cúm ở người có bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD)

Ở bài viết trước, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về những rủi ro và biến chứng tiềm ẩn mà bệnh cúm có thể gây ra cho người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD). Trong bối cảnh dịch cúm mùa có thể bùng phát bất cứ lúc nào tại Việt Nam, việc chủ động tiêm phòng vắc-xin cúm trở thành một biện pháp bảo vệ sức khỏe quan trọng. Tiếp nối chủ đề này, bài viết hôm nay sẽ cung cấp những thông tin cần lưu ý khi người bệnh COPD quyết định tiêm phòng cúm.

1. Tiêm phòng cúm – lá chắn bảo vệ cho người bệnh COPD

Đối với người bệnh COPD, tiêm vaccine không chỉ để phòng ngừa cúm, mà còn mang lại nhiều lợi ích quan trọng khác. Bao gồm giảm nguy cơ bùng phát đợt cấp, giảm nguy cơ phải nhập viện, khám cấp cứu và đặc biệt là phòng tránh được các biến chứng nguy hiểm. 

Tiêm vaccine cúm mang lại nhiều lợi ích rõ rệt cho người mắc COPD, đặc biệt là người cao tuổi. Thống kê cho thấy, vaccine cúm có thể giúp giảm đến 43% nguy cơ phải nhập viện ở người lớn tuổi mắc COPD, và giảm 41% nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân ở người mắc COPD so với những người không tiêm ngừa. Ngoài ra, vaccine cúm còn giúp giảm trung bình khoảng 37% số lần bùng phát đợt cấp —một yếu tố quan trọng để kiểm soát bệnh ổn định lâu dài.

2. Tư vấn bác sĩ trước khi tiêm phòng

Trước khi tiêm, tôi khuyên mọi người nên trao đổi với bác sĩ điều trị. Chúng tôi sẽ đánh giá tình trạng sức khỏe, tiền sử dị ứng, các bệnh nền, thuốc đang dùng, để xác định thời điểm tiêm phòng phù hợp và đảm bảo việc tiêm phòng đạt hiệu quả cao.

3. Theo dõi sau tiêm và lưu ý khi đang dùng thuốc điều trị COPD

Sau khi tiêm vaccine cúm, chúng tôi luôn đề nghị bệnh nhân ở lại theo dõi tại cơ sở y tế ít nhất 30 phút. Đây là khuyến cáo chung nhằm đảm bảo an toàn cho mọi người, không chỉ riêng người mắc COPD.

Một vài phản ứng nhẹ có thể xảy ra như đau chỗ tiêm, sốt nhẹ hoặc hơi mệt, nhưng thường chỉ kéo dài 1–2 ngày và sẽ tự khỏi. Vaccine cúm tiểu đơn vị có hồ sơ an toàn tốt và được khuyến nghị sử dụng cho người bệnh phổi mạn tính. 

Nhiều người lo lắng về việc đang dùng thuốc điều trị COPD thì có tiêm vaccine được không. Tôi xin trả lời là hoàn toàn có thể. Các thuốc điều trị COPD như thuốc giãn phế quản, corticoid dạng hít hay uống không gây ảnh hưởng đến hiệu quả hoặc độ an toàn của vaccine cúm, và ngược lại vaccine cúm cũng không ảnh hưởng đến các thuốc điều trị COPD. 

Bạn cứ yên tâm tiếp tục điều trị theo hướng dẫn, đồng thời đừng bỏ lỡ cơ hội tiêm phòng đúng lúc để bảo vệ bản thân mình tốt hơn.

Tài liệu tham khảo:

1. Influenza Vaccine for Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD). Kopsaftis Z, Wood-Baker R, Poole P. The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2018;6:CD002733. doi:10.1002/14651858.CD002733.pub3.

2. Prevention of Acute Exacerbations of COPD: American College of Chest Physicians and Canadian Thoracic Society Guideline. Criner GJ, Bourbeau J, Diekemper RL, et al. Chest. 2015;147(4):894-942. doi:10.1378/chest.14-1676.

3. Adverse Effects Associated With Influenza Vaccination in Patients With COPD: A Randomized Controlled Study. Wongsurakiat P, Maranetra KN, Gulprasutdilog P, et al. Respirology (Carlton, Vic.). 2004;9(4):550-6. doi:10.1111/j.1440-1843.2004.00616.x.

4. Influenza Vaccine Effectiveness in Preventing Hospitalizations in Older Patients With Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Gershon AS, Chung H, Porter J, et al. The Journal of Infectious Diseases. 2020;221(1):42-52. doi:10.1093/infdis/jiz419.

5. Chronic Obstructive Pulmonary Disease and Influenza Vaccination Effect in Preventing Outpatient and Inpatient Influenza Cases. Martínez-Baz I, Casado I, Navascués A, et al. Scientific Reports. 2022;12(1):4862. doi:10.1038/s41598-022-08952-0.

6. Prevention of Acute Exacerbations of COPD: American College of Chest Physicians and Canadian Thoracic Society Guideline. Criner GJ, Bourbeau J, Diekemper RL, et al. Chest. 2015;147(4):894-942. doi:10.1378/chest.14-1676.

7. Influenza Vaccine for Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD). Kopsaftis Z, Wood-Baker R, Poole P. The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2018;6:CD002733. doi:10.1002/14651858.CD002733.pub3.

8. Seasonal Influenza Vaccination in Patients With COPD: A Systematic Literature Review. Bekkat-Berkani R, Wilkinson T, Buchy P, et al. BMC Pulmonary Medicine. 2017;17(1):79. doi:10.1186/s12890-017-0420-8

9. Influenza Vaccine for Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD). Kopsaftis Z, Wood-Baker R, Poole P. The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2018;6:CD002733. doi:10.1002/14651858.CD002733.pub3.

10. Schembri S, Morant S, Winter JH, MacDonald TM. Influenza but not pneumococcal vaccination protects against all-cause mortality in patients with COPD. Thorax. 2009;64(7):567–572.