Mối liên hệ giữa trào ngược họng thanh quản và khó tiêu, đầy bụng

Hiểu đúng về trào ngược họng thanh quản kèm khó tiêu, đầy bụng

Trào ngược họng thanh quản (Laryngopharyngeal reflux – LPR) là tình trạng dịch dạ dày, bao gồm acid và men tiêu hóa, trào ngược lên vùng họng và thanh quản, gây kích ứng niêm mạc.

Khác với trào ngược dạ dày – thực quản (GERD), trong đó dịch vị từ dạ dày trào ngược lên trên thực quản, LPR đặc trưng bởi các triệu chứng như khàn tiếng, ho khan dai dẳng, nghẹn ở cổ, đau họng lâu ngày không do nhiễm khuẩn.

Ngoài ra, tình trạng khó tiêu và đầy bụng cũng thường xuyên gặp ở những người bị trào ngược họng thanh quản. Bạn có thể cảm thấy đau tức hoặc nóng rát ở vùng bụng trên, ăn một chút đã thấy no, hoặc sau khi ăn thì bụng cứ căng tức, khó chịu.

Tại sao trào ngược lại thường đi đôi với khó tiêu và đầy bụng?

Các nghiên cứu chỉ ra rằng LPR và chứng khó tiêu có cùng cơ chế bệnh sinh, đều liên quan đến chậm làm rỗng dạ dày và sự trào ngược lên của các chất trong dạ dày.

Khi axit và men tiêu hóa từ dạ dày trào ngược lên vùng thực quản, cổ họng, chúng có thể gây kích ứng niêm mạc, dẫn đến cảm giác nóng rát, ợ hơi, ho mạn tính, khàn tiếng, hoặc khó tiêu.

Ngược lại, các cơ chế dẫn đến khó tiêu cũng tạo điều kiện cho trào ngược xảy ra. Chẳng hạn như chậm làm rỗng dạ dày góp phần làm tăng thời gian lưu trữ của dịch trong dạ dày sau bữa ăn, và tăng áp lực dạ dày từ đó làm tăng khả năng trào ngược.

Nói cách khác, trào ngược và khó tiêu không chỉ cùng tồn tại, mà còn có thể làm trầm trọng thêm lẫn nhau.

Vì sao trào ngược họng thanh quản cùng với khó tiêu, đầy bụng lại gây nhiều phiền toái?

Trào ngược họng thanh quản vốn đã gây ra các triệu chứng khó chịu do kích ứng niêm mạc. Khi tình trạng này đi kèm với khó tiêu và đầy bụng thì mức độ khó chịu lại càng tăng lên và dai dẳng hơn, gây mệt mỏi cả về thể chất lẫn tinh thần.

Khó tiêu và đầy bụng liên quan đến tăng áp lực trong dạ dày, từ đó dễ đẩy dịch dạ dày lên vùng họng thanh quản. Chính điều này làm cho các triệu chứng trào ngược không chỉ kéo dài mà còn dễ bùng phát hơn sau mỗi bữa ăn.

Bên cạnh đó, sự kết hợp các triệu chứng khó tiêu, đầy bụng, trào ngược có thể làm người bệnh rơi vào trạng thái căng thẳng, lo lắng. Ngược lại, căng thẳng tâm lý cũng góp phần làm các triệu chứng này trở nên trầm trọng hơn, tạo thành một vòng xoắn bệnh lý khó dứt.

Xem thêm:

• Điều trị trào ngược họng thanh quản kèm khó tiêu, đầy bụng: Những điều bạn cần biết
• Thuốc trị táo bón: Làm mềm phân hiệu quả nhờ cơ chế hút giữ nước
• Cha mẹ cần biết: cách dùng thuốc làm mềm phân trị táo bón cho trẻ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Laryngopharyngeal Reflux and GERD. Johnston N, Dettmar PW, Strugala V, Allen JE, Chan WW. Annals of the New York Academy of Sciences. 2013;1300:71-79. doi:10.1111/nyas.12237.
2. Laryngopharyngeal Reflux Disease: Updated Examination of Mechanisms, Pathophysiology, Treatment, and Association With Gastroesophageal Reflux Disease. Cui N, Dai T, Liu Y, et al. World Journal of Gastroenterology. 2024;30(16):2209-2219. doi:10.3748/wjg.v30.i16.2209.
3. Quality of Life and Laryngopharyngeal Reflux. Liu K, Krause A, Yadlapati R. Digestive Diseases and Sciences. 2023;68(9):3527-3533. doi:10.1007/s10620-023-08027-8.
4. Evaluation and Management of Laryngopharyngeal Reflux. Ford CN. Jama. 2005;294(12):1534-40. doi:10.1001/jama.294.12.1534
5. Advances in Laryngopharyngeal Reflux: Etiology, Diagnosis, and Management. Samuels TL, Aoun J, Husain I, et al. Annals of the New York Academy of Sciences. 2024;1541(1):53-62. doi:10.1111/nyas.15242.
6. An Update on Current Treatment Strategies for Laryngopharyngeal Reflux Symptoms. Krause AJ, Walsh EH, Weissbrod PA, Taft TH, Yadlapati R. Annals of the New York Academy of Sciences. 2022;1510(1):5-17. doi:10.1111/nyas.14728.
7. Barillari MR, Giordano GM, Costa G, Caporusso E, Giumello F, Tolone S, Lechien JR, Maniaci A, Chiesa-Estomba CM, Yanez MM, Nacci A, Mucci A, Galderisi S, Bastiani L. Laryngopharyngeal reflux and psychological distress: a vicious cycle worth investigating. Eur Arch Otorhinolaryngol. 2025 Apr 21. doi: 10.1007/s00405-025-09313-z. Epub ahead of print. PMID: 40258993.
8. Salet GA, Samsom M, Roelofs JM, van Berge Henegouwen GP, Smout AJ, Akkermans LM. Responses to gastric distension in functional dyspepsia. Gut. 1998;42(6):823-829. doi:10.1136/gut.42.6.823.
9. Moshiree B, Drossman D, Shaukat A. AGA Clinical Practice Update on Evaluation and Management of Belching, Abdominal Bloating, and Distention: Expert Review. Gastroenterology. 2023 Sep;165(3):791-800.e3. doi: 10.1053/j.gastro.2023.04.039. Epub 2023 Jul 13. PMID: 37452811.
10. Azer, Samy A., and Anil Kumar Reddy Reddivari. “Gastroesophageal Reflux Disease (GERD).” PubMed, StatPearls Publishing, 1 May 2024, www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK554462/.
11. De Giorgi F, Palmiero M, Esposito I, Mosca F, Cuomo R. Pathophysiology of gastro-oesophageal reflux disease. Acta Otorhinolaryngol Ital. 2006;26(5):241-246.