Vì sao chủ động phòng ngừa cúm lại cực kỳ quan trọng khi COVID-19 quay trở lại (Phần 2)
- Ngày cập nhật: 26/05/2025
Mục lục
1. Cúm và COVID cùng tấn công có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe
Khi cùng lúc nhiễm cả cúm và COVID, tình trạng bệnh có thể chuyển biến nặng nhanh chóng – và điều này không phải là hiếm gặp. Thống kê cho thấy gần 1/3 số người bị đồng nhiễm phải nhập viện, và một nửa trong số đó không thể qua khỏi. Đáng lo ngại hơn, nguy cơ tử vong khi mắc đồng thời hai bệnh cao gần gấp 6 lần so với người chỉ nhiễm một trong hai loại virus.
Những con số này không chỉ là dữ liệu – mà còn là hồi chuông cảnh báo về mối nguy hiểm hiện hữu mà đồng nhiễm cúm và COVID-19 mang lại. Và ai trong chúng ta cũng có thể trở thành nạn nhân, nếu chủ quan.
Chúng tôi luôn mong muốn người dân nâng cao cảnh giác, đi thăm khám sớm khi có các triệu chứng nghi ngờ, và đặc biệt, hãy chủ động phòng ngừa bằng cách tiêm vaccine đầy đủ để tránh rơi vào tình huống nguy hiểm không đáng có.
2. Tiêm phòng cúm giúp bảo vệ sức khỏe nhiều hơn bạn nghĩ
Trước tình hình cúm và COVID có diễn biến phức tạp, chúng ta hoàn toàn có thể chủ động phòng ngừa – và một trong những cách hiệu quả nhất chính là tiêm vaccine cúm hay vaccine COVID sẵn có.
Cần lưu ý là tại khu vực Đông Nam Á, số ca mắc cúm trong giai đoạn nửa đầu năm nay vẫn đang cao hơn nhiều so với COVID [20]. Khi cơ thể đã nhiễm một loại virus, thì hàng rào miễn dịch sẽ suy yếu khiến khả năng nhiễm thêm virus còn lại tăng lên rõ rệt. Chính vì vậy, tiêm vaccine cúm sẽ giúp phòng ngừa cúm hiệu quả, từ đó giảm được nhiều ca đồng nhiễm hơn.
Ngoài ra, vaccine cúm còn có khả năng làm giảm phản ứng viêm toàn thân, hạn chế các tổn thương đa cơ quan khi cơ thể phải đối mặt với nhiều tác nhân gây bệnh cùng lúc [15].
Tiêm vaccine cúm cũng phần nào giúp tránh nhầm lẫn giữa các triệu chứng của COVID-19 và cúm, hỗ trợ chẩn đoán và điều trị kịp thời. Đồng thời, tránh gây quá tải hệ thống y tế từ đó giảm số ca tử vong do quá tải.
3. Loại vaccine cúm nào thường được sử dụng hiện nay?
Hiện nay, có hai loại vaccine cúm: vaccine tam giá và vaccine tứ giá.
• Vaccine tam giá bảo vệ bạn khỏi 2 dòng cúm A (H1N1 và H3N2) và 1 dòng cúm B (Victoria).
• Vaccine tứ giá bảo vệ bạn khỏi 4 dòng cúm có khả năng lưu hành cao gồm 2 dòng cúm A nói trên, và 2 dòng cúm B (Victoria và Yamagata). Vaccine cúm tứ giá đã được cấp phép lưu hành trên thế giới từ năm 2012 và được sử dụng rộng rãi tại Việt Nam từ năm 2022 đến nay.
Chúng tôi cân nhắc sử dụng vaccine tứ giá, vì nhiều nghiên cứu cho thấy vaccine tứ giá giúp tạo ra khả năng miễn dịch tốt hơn – đặc biệt trong những năm mà các dòng cúm B lưu hành không tương đồng với thành phần trong vaccin tam giá – đồng thời vẫn duy trì được độ an toàn tương đương.
Trong bối cảnh cúm mùa và COVID đang cùng lưu hành tại nhiều quốc gia Châu Á, bao gồm cả Việt Nam, thì việc tiêm vaccine tứ giá vẫn mang lại hiệu quả và có độ an toàn cao, giúp giảm nguy cơ nhiễm cúm từ đó giảm sự đồng nhiễm, và giảm thiểu các tác động bất lợi đến sức khỏe.
Xem thêm:
- PGS.TS.BS Hồ Huỳnh Quang Trí (Viện Tim TP.HCM) chia sẻ về nguy cơ của cúm mùa
- Cúm ở Việt Nam có còn là căn bệnh theo mùa?
- Cúm mùa từ A-Z: Những điều cần biết về bệnh cúm mùa
- Vì sao chủ động phòng ngừa cúm lại cực kỳ quan trọng khi COVID-19 quay trở lại (Phần 1)
Tài liệu tham khảo:
[1] Golpour M, Jalali H, Alizadeh-Navaei R, Talarposhti MR, Mousavi T, Ghara AAN. Co-infection of SARS-CoV-2 and influenza A/B among patients with COVID-19: a systematic review and meta-analysis. BMC Infect Dis. 2025;25(1):145. Published 2025 Jan 31. doi:10.1186/s12879-025-10521-5
[2] Meta-analysis estimates 14% global COVID-flu coinfection rate https://www.cidrap.umn.edu/COVID-19/meta-analysis-estimates-14-global-COVID-flu-coinfection-rate
[3] Tarzjani SD, Kamalzadeh S, Moghadam MT, Ashoobi MT. Clinical challenge of co-infection of SARS-CoV-2 with influenza during the influenza circulation season: suggestions for prevention. Germs. 2023;13(2):188-191. Published 2023 Jun 30. doi:10.18683/germs.2023.1384
[4] Shuai-xing Wang and Da-yan Wang. Co-circulation, Co-infection of SARS-CoV-2 and Influenza Virus, Where Will it Go?. Zoonoses. 2023. Vol. 3(1). DOI: 10.15212/ZOONOSES-2023-0006
[5] Kim EH, Nguyen TQ, Casel MAB, Rollon R, Kim SM, Kim YI, Yu KM, Jang SG, Yang J, Poo H, Jung JU, Choi YK. Coinfection with SARS-CoV-2 and Influenza A Virus Increases Disease Severity and Impairs Neutralizing Antibody and CD4+ T Cell Responses. J Virol. 2022 Mar 23;96(6):e0187321. doi: 10.1128/jvi.01873-21. Epub 2022 Feb 2. PMID: 35107382; PMCID: PMC8941868.
[6] Varshney K, Pillay P, Mustafa AD, Shen D, Adalbert JR, Mahmood MQ. A systematic review of the clinical characteristics of influenza-COVID-19 co-infection. Clin Exp Med. 2023 Nov;23(7):3265-3275. doi: 10.1007/s10238-023-01116-y. Epub 2023 Jun 16. PMID: 37326928; PMCID: PMC10618381
[7]. Uyeki TM, Bernstein HH, Bradley JS, Englund JA, File TM, Fry AM, Gravenstein S, Hayden FG, Harper SA, Hirshon JM, Ison MG, Johnston BL, Knight SL, McGeer A, Riley LE, Wolfe CR, Alexander PE, Pavia AT. Clinical Practice Guidelines by the Infectious Diseases Society of America: 2018 Update on Diagnosis, Treatment, Chemoprophylaxis, and Institutional Outbreak Management of Seasonal Influenzaa. Clin Infect Dis. 2019 Mar 5;68(6):e1-e47. doi: 10.1093/cid/ciy866. Erratum in: Clin Infect Dis. 2019 May 2;68(10):1790. doi: 10.1093/cid/ciz044. PMID: 30566567; PMCID: PMC6653685.
[8] COVID-19 and influenza A coinfection: A matter of principle – Elsevier https://www.elsevier.es/en-revista-enfermedades-infecciosas-microbiologia-clinica-english-428-articulo-COVID-19-influenza-a-coinfection-a-S2529993X21000289
[9] Çiçek Y, Sarı H, İmre Yetkin D, Özel M. Clinical and epidemiological evaluation of influenza and SARS-CoV-2 coinfected cases. J Infect Dev Ctries. 2024 Jan 31;18(1):21-26. doi: 10.3855/jidc.18143. PMID: 38377085.
[10] Yan X, Li K, Lei Z, Luo J, Wang Q, Wei S. Prevalence and associated outcomes of coinfection between SARS-CoV-2 and influenza: a systematic review and meta-analysis. Int J Infect Dis. 2023 Nov;136:29-36. doi: 10.1016/j.ijid.2023.08.021. Epub 2023 Aug 28. PMID: 37648094.
[11] Interactions Between SARS-CoV-2 and Influenza, and the Impact of Coinfection on Disease Severity: A Test-Negative Design. Stowe J, Tessier E, Zhao H, et al. International Journal of Epidemiology. 2021;50(4):1124-1133. doi:10.1093/ije/dyab081.
[12] Pontiroli AE, Scovenna F, Carlini V, Tagliabue E, Martin-Delgado J, La Sala L, Tanzi E, Zanoni I. Vaccination against influenza viruses reduces infection, not hospitalization or death, from respiratory COVID-19: A systematic review and meta-analysis. J Med Virol. 2024 Jan;96(1):e29343. doi: 10.1002/jmv.29343. PMID: 38163281; PMCID: PMC10924223.
[13] Huang K, Lin SW, Sheng WH, Wang CC. Influenza vaccination and the risk of COVID-19 infection and severe illness in older adults in the United States. Sci Rep. 2021;11(1):11025. Published 2021 May 26. doi:10.1038/s41598-021-90068-y
[14] Garg I, Gangu K, Shuja H, et al. COVID-19 and Influenza Coinfection Outcomes among Hospitalized Patients in the United States: A Propensity Matched Analysis of National Inpatient Sample. Vaccines (Basel). 2022;10(12):2159. Published 2022 Dec 15. doi:10.3390/vaccines10122159
[15] Liang J, Wang Y, Lin Z, et al. Influenza and COVID-19 co-infection and vaccine effectiveness against severe cases: a mathematical modeling study. Front Cell Infect Microbiol. 2024;14:1347710. Published 2024 Mar 4. doi:10.3389/fcimb.2024.1347710
[16] Immunogenicity and Safety of Inactivated Quadrivalent Influenza Vaccine Compared With the Trivalent Vaccine for Influenza Infection: An Overview of Systematic Reviews. Carregaro RL, Roscani ANCP, Raimundo ACS, et al. BMC Infectious Diseases. 2023;23(1):563. doi:10.1186/s12879-023-08541-0.
[17] Committee on Infectious Diseases. Recommendations for Prevention and Control of Influenza in Children, 2024-2025: Policy Statement. Pediatrics. 2024 Oct 1;154(4):e2024068507. doi: 10.1542/peds.2024-068507. PMID: 39183669.
[18] Puzelli S, Di Martino A, Facchini M, Fabiani C, Calzoletti L, Di Mario G, Palmieri A, Affanni P, Camilloni B, Chironna M, D’Agaro P, Giannecchini S, Pariani E, Serra C, Rizzo C, Bella A, Donatelli I, Castrucci MR; Italian Influenza Laboratory Network. Co-circulation of the two influenza B lineages during 13 consecutive influenza surveillance seasons in Italy, 2004-2017. BMC Infect Dis. 2019 Nov 21;19(1):990. doi: 10.1186/s12879-019-4621-z. PMID: 31752738; PMCID: PMC6873537.
[19] Omer I, Rosenberg A, Sefty H, Pando R, Mandelboim M, Mendelson E, Keinan-Boker L, Glatman-Freedman A; Israel Influenza Surveillance Network (IISN). Lineage-matched versus mismatched influenza B vaccine effectiveness following seasons of marginal influenza B circulation. Vaccine. 2022 Feb 7;40(6):880-885. doi: 10.1016/j.vaccine.2021.12.056. Epub 2022 Jan 10. PMID: 35016804.
[21] Hannoun C. Expert Rev Vaccines. 2013;12(9):1085-94.