Chủ động phòng ngừa chóng mặt tái phát để sống khỏe hơn (Phần 3)

5.1 Sử dụng thuốc

Tôi đã gặp nhiều trường hợp bị chóng mặt tái diễn trong quá trình thăm khám bệnh, và một điều tôi luôn nhấn mạnh với mọi người là: tuân thủ điều trị đóng vai trò rất quan trọng để kiểm soát và ngăn ngừa tái phát. Rất nhiều người sau khi cảm thấy đỡ chóng mặt lại tự ý ngưng thuốc, không tiếp tục tái khám như đã hẹn, khiến cho các triệu chứng có thể quay trở lại, đôi khi còn khó kiểm soát hơn trước. 

Đối với sử dụng thuốc, tuân thủ điều trị không chỉ đơn giản là uống đủ thuốc, mà còn bao gồm uống đúng thời điểm, đúng liều lượng và đúng lịch trình đã được hướng dẫn. 

Thuốc phục hồi tiền đình, betahistine là một trong những thuốc phổ biến để điều trị chóng mặt do rối loạn tiền đình. Betahistine có thể được sử dụng với liều 48 mg mỗi ngày, thời gian sử dụng trong 2 – 3 tháng.

Thuốc lợi tiểu chẳng hạn như hydrochlorothiazide cũng được khuyến nghị cho bệnh Ménière để giảm sự tích tụ dịch trong tai trong, từ đó giảm triệu chứng chóng mặt.

Corticosteroids (methylprednisolone/triamterene) có thể được sử dụng trong trường hợp viêm dây tiền đình cấp tính để cải thiện sự phục hồi chức năng tiền đình ngoại biên, mặc dù bằng chứng hiện tại không đủ để đưa ra khuyến nghị chung.

5.2 Bài tập phục hồi chức năng tiền đình

Bên cạnh sử dụng thuốc, các bài tập phục hồi chức năng tiền đình cũng có thể hữu ích trong việc phòng ngừa chóng mặt tái phát, đặc biệt với những bệnh nhân giảm chức năng tiền đình một bên (viêm dây thần kinh tiền đình, bệnh Meniere). Điểm quan trọng là các bạn cần duy trì thực hiện các bài tập theo hướng dẫn dù các triệu chứng đã giảm bớt.

Vertigo Coach là một ứng dụng rất hữu ích, hướng dẫn người bệnh thực hiện các bài tập phục hồi chức năng tiền đình.

Bên cạnh đó, ứng dụng còn cung cấp kiến thức về bệnh chóng mặt, cách kiểm soát triệu chứng hiệu quả. Với tính năng nhắc nhở giờ uống thuốc và luyện tập, ứng dụng giúp người bệnh tuân thủ điều trị tốt hơn, từ đó tăng khả năng hồi phục và giảm nguy cơ tái phát.

5.3 Lối sống và chế độ sinh hoạt

Việc điều chỉnh lối sống, chế độ sinh hoạt, suy nghĩ tích cực là một trong những vấn đề quan trọng trong điều trị bệnh nhân chóng mặt cũng như phòng tránh chóng mặt tái phát.

Người bệnh cần được tư vấn, giải thích về triệu chứng để giảm bớt ảnh hưởng của chóng mặt tới tâm lý, tránh căng thẳng không cần thiết, duy trì được suy nghĩ lạc quan, tích cực. Đồng thời, chế độ ăn uống lành mạnh, tránh bỏ bữa, kiểm soát cân nặng, uống đủ nước giúp duy trì một cơ thể khỏe mạnh, không chỉ giúp phòng ngừa chóng mặt mà còn các bệnh lý khác.

Ngoài ra, cần tư vấn người bệnh duy trì hoạt động thể chất phù hợp với thể trạng, giúp tăng cường sức mạnh hệ thống tuần hoàn và thần kinh cơ, giảm tác động của chóng mặt tới người bệnh.

5.4 Kiểm soát các yếu tố nguy cơ

Các yếu tố nguy cơ như tuổi cao, tăng huyết áp, đái tháo đường, mỡ máu cao và loãng xương có thể làm tăng nguy cơ tái phát chóng mặt tư thế kịch phát lành tính. Chúng tôi luôn khuyến khích người bệnh kiểm soát tốt các tình trạng này, không chỉ để bảo vệ sức khỏe tổng thể, mà còn để giảm thiểu khả năng chóng mặt quay trở lại.

Xem thêm:

• Chủ động phòng ngừa chóng mặt tái phát để sống khỏe hơn (Phần 1)
• Chủ động phòng ngừa chóng mặt tái phát để sống khỏe hơn (Phần 2)
• Những phương pháp giúp cải thiện và điều trị chóng mặt hiệu quả

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Shu Y, Liao N, Fang F, Shi Q, Yan N, Hu Y. The relationship between psychological conditions and recurrence of benign paroxysmal positional vertigo: a retrospective cohort study. BMC Neurol. 2023;23(1):137. doi:10.1186/s12883-023-03169-8

2. Kim YH, Kim KS, Kim KJ, Choi H, Choi JS, Hwang IK. Recurrence of vertigo in patients with vestibular neuritis. Acta Otolaryngol (Stockh). 2011;131(11):1172-1177. doi:10.3109/00016489.2011.593551

3. Havia M, Kentala E. Progression of symptoms of dizziness in Ménière’s disease. Arch Otolaryngol Head Neck Surg. 2004;130(4):431-435. doi:10.1001/archotol.130.4.431

4. Teixeira LS, Cavalcante AMG, Teixeira LS, Cavalcante AMG. Ménière’s Disease: Epidemiology. In: Up to Date on Meniere’s Disease. IntechOpen; 2017. doi:10.5772/intechopen.69666

5. Smith T, Rider J, Cen S, Borger J. Vestibular Neuronitis. In: StatPearls. StatPearls Publishing; 2025. Accessed May 7, 2025. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK549866/

6. Baloh RW. Clinical practice. Vestibular neuritis. N Engl J Med. 2003;348(11):1027-1032. doi:10.1056/NEJMcp021154

7. Formeister EJ, Rizk HG, Kohn MA, Sharon JD. The Epidemiology of Vestibular Migraine: A Population-based Survey Study. Otol Neurotol Off Publ Am Otol Soc Am Neurotol Soc Eur Acad Otol Neurotol. 2018;39(8):1037-1044. doi:10.1097/MAO.0000000000001900

8. Ringer M, Hashmi MF, Lappin SL. Orthostatic Hypotension. In: StatPearls. StatPearls Publishing; 2025. Accessed May 7, 2025. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK448192/

9. Strobl R, Harajli S, Huppert D, Zwergal A, Grill E. Impact of episodic and chronic vestibular disorders on health-related quality of life and functioning-results from the DizzyReg patient registry. Qual Life Res Int J Qual Life Asp Treat Care Rehabil. 2023;32(6):1717-1726. doi:10.1007/s11136-023-03345-w

10. Han SY, Lee SY, Suh MW, Lee JH, Park MK. Quality of life, physical symptoms, and psychological symptoms according to the status of chronic vestibulopathy. PloS One. 2024;19(11):e0312727. doi:10.1371/journal.pone.0312727

11. Molnár A, Maihoub S, Mavrogeni P, Tamás L, Szirmai Á. Depression scores and quality of life of vertiginous patients, suffering from different vestibular disorders. Eur Arch Oto-Rhino-Laryngol Off J Eur Fed Oto-Rhino-Laryngol Soc EUFOS Affil Ger Soc Oto-Rhino-Laryngol – Head Neck Surg. 2022;279(11):5173-5179. doi:10.1007/s00405-022-07366-y

12. Kong TH, Song MH, Shim DB. Recurrence Rate and Risk Factors of Recurrence in Benign Paroxysmal Positional Vertigo: a Single-Center Long-Term Prospective Study With a Large Cohort. Ear Hear. 2022;43(1):234-241. doi:10.1097/AUD.0000000000001093

13. Brandt T, Huppert T, Hüfner K, Zingler VC, Dieterich M, Strupp M. Long-term course and relapses of vestibular and balance disorders. Restor Neurol Neurosci. 2010;28(1):69-82. doi:10.3233/RNN-2010-0504

14. Sfakianaki I, Binos P, Karkos P, Dimas GG, Psillas G. Risk Factors for Recurrence of Benign Paroxysmal Positional Vertigo. A Clinical Review. J Clin Med. 2021;10(19):4372. doi:10.3390/jcm10194372

15. Muncie HL, Sirmans SM, James E. Dizziness: Approach to Evaluation and Management. Am Fam Physician. 2017;95(3):154-162.

16. Basura GJ, Adams ME, Monfared A, et al. Clinical Practice Guideline: Ménière’s Disease. Otolaryngol–Head Neck Surg Off J Am Acad Otolaryngol-Head Neck Surg. 2020;162(2_suppl):S1-S55. doi:10.1177/0194599820909438

17. Rhim G, Kim MJ. Vitamin D Supplementation and Recurrence of Benign Paroxysmal Positional Vertigo. Nutrients. 2024;16(5):689. doi:10.3390/nu16050689

18. Parham K, Kuchel GA. A Geriatric Perspective on Benign Paroxysmal Positional Vertigo. J Am Geriatr Soc. 2016;64(2):378-385. doi:10.1111/jgs.1392619.

19. Risk factors for benign paroxysmal positional vertigo recurrence: a systematic review and meta-analysis – PubMed. Accessed May 7, 2025. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32839838/